Consumenten voelen op allerlei manieren dat prijzen van dagelijkse producten duurder worden.

Op de energiemarkt is bijvoorbeeld te zien dat prijzen van vaste contracten voor stroom en gas scherp omhoog gaan. Maar ook op de huizenmarkt stijgen prijzen extreem hard.

Business Insider houdt, in samenwerking met nieuwsapp Upday, elke maand zeven prijzen bij die van belang zijn voor de waarde van je bezittingen en die je maandelijkse uitgaven beïnvloeden

In augustus kruipen aandelenbeurzen sluipend hoger en hoger, terwijl ook op de huizenmarkt de prijsstijgingen doorzetten. Tegelijk voelen consumenten op allerlei manieren dat prijzen van dagelijkse producten duurder worden.

Zo is op de energiemarkt te zien dat prijzen van vaste contracten voor stroom en gas scherp omhoog gaan. Op jaarbasis is sprake van toenames van meer 80 procent voor 1-jarige contracten.

Ook op de huizenmarkt gaat het extreem hard, met nieuw recordstijgingen van de huizenprijs in juli.

De hogere inflatie is volgens centrale banken een tijdelijk fenomeen, dus wordt er vanuit beleidsmakers nog geen actie ondernomen om prijsstijgingen af te remmen. De vraag voor het najaar is of de prijsstijgingen inderdaad gaan afvlakken.

Business Insider houdt, in samenwerking met nieuwsapp Upday, elke maand zeven prijzen bij die van belang zijn voor de waarde van je bezittingen en die je maandelijkse uitgaven beïnvloeden. Hoe staat het met de waarde van je huis, de hypotheekrente, energierekening, benzine- en dieselprijzen, aandelen en je spaargeld?

Bekijk hieronder de Blik op je Geld van augustus 2021:

Download hier de app voor Upday Nieuws

Prijzen op de Nederlandse huizenmarkt rijzen de pan uit, met een stijging van liefst 16 procent op jaarbasis in de maand juli. Dat heeft grofweg drie oorzaken: krapte in het aanbod, ruime inkomenssteun van de overheid tijdens de coronacrisis én de aanhoudend lage hypotheekrente.

In de tabel hierboven zijn de prognoses van economen van grootbanken ABN AMRO, ING en financieel toezichthouder De Nederlandsche Bank weergegeven (DNB). Het gaat om de verwachte ontwikkeling van de gemiddelde huizenprijs dit jaar en in 2022.

Te zien is dat voor dit jaar rekening wordt gehouden met een recordstijging van de gemiddelde huizenprijs met 10 tot 12 procent. Voor volgend jaar rekenen economen op een halvering van de groei, maar dat betekent nog steeds een gemiddelde stijging van zo'n 5 procent.

Prognoses moeten altijd met een korreltje zout worden genomen, want in een jaar tijd kan er veel veranderen. Interessant is wel om te kijken waar de verwachte tragere groei van huizenprijzen op is gebaseerd.

DNB noemt hierbij twee punten: in de nasleep van de coronacrisis zal overheidssteun worden afgebouwd en dat leidt volgend jaar naar verwachting tot een lichte stijging van de werkloosheid. Daarnaast rekent de financiële toezichthouder op een stijging van hypotheekrentes in 2022, wat extra lenen om een huis te kopen duurder maakt en dus een remmend effect heeft op prijsstijgingen.

Ook de economen van Rabobank en ABN AMRO wijzen vooral op macro-economische factoren zoals een verwachte stijging van de hypotheekrente. Iets om op te letten in de komende periode.

Lees meer: Dit doet de huizenprijs bij jou in de buurt in een overkokende markt in het tweede kwartaal van 2021

Hypotheekrente: lang vastzetten populair

Hypotheekrentes blijven voorlopig hangen rond extreem lage niveaus. Veel huiseigenaren kiezen ervoor om de rente voor lange tijd vast te zetten. Dat geeft zekerheid over stabiele, relatief lage maandlasten.

De meeste populaire rentevaste perioden zijn momenteel 20 jaar vast en 10 jaar vast. Uit gegevens van de aanbieder van hypotheeksoftware HDN blijkt dat bijna 55 procent van de hypotheekaanvragen gepaard gaat met een rentevaste periode van 20 jaar

Zoals in de grafiek hierboven is te zien betaal je voor 20 jaar vast momenteel een rente van gemiddeld 1,38 procent mét NHG-verzekering en 1,84 procent zonder NHG.

Het is goed denkbaar dat de hypotheekrente de komende jaren weer wat stijgt. Het kan ook geen kwaad om daarop te anticiperen. Bijvoorbeeld door een 'stresstest' te doen om te zien of je bij een toekomstige stijging van de rente de maandlasten nog steeds goed kan dragen.

Ander punt om in de gaten te houden bij een lange rentevaste periode zijn de verhuisvoorwaarden. Hierbij moet je opletten of je een lage rente kan meenemen, als je tussentijds verhuist.

Lees ook: Hypotheekrente lang vastzetten? Doe stresstest voor als de rente stijgt, want dit kan er gebeuren met je maandlasten

Sparen: gat tussen spaarrente en inflatie

Een lichtpuntje voor spaarders. De Nederlandse inflatie is in juli duidelijk lager uitgekomen dan in de voorgaande maand. Bedroeg de gemiddelde stijging van prijzen van goederen en diensten in juni nog 2 procent, in juli was dat 1,4 procent.

Het blijft nog steeds zo dat de inflatie in Nederland hoog is vergeleken met de spaartarieven. De hoogste variabele spaarrente bedraagt 0,3 procent, wat betekent dat je met de spaarrente de stijging van prijzen van in de winkel niet kunt bijbenen.

Een ander heikel punt voor spaarders is de belastingheffing in box 3. Die is gebaseerd op een fictief rendement, waardoor mensen met kleinere vermogens die alleen sparen last kunnen hebben van de vermogensheffing, terwijl ze nauwelijks rente krijgen op hun spaargeld.

Medio augustus oordeelde een rechter in Noord-Holland bij een proefproces dat veel spaarders nog steeds te zwaar worden belast in box 3, ook al heeft het kabinet de heffing in 2017 iets verzacht.

Er is nog geen definitief juridisch oordeel over de heffing in box 3, maar de druk op de politiek om de vermogensheffing in box 3 realistischer te maken neemt wel toe.

Lees ook: 10 manieren om pensioen op te bouwen: naast sparen en beleggen zijn er mogelijkheden waar je misschien niet aan hebt gedacht

Beurs: van record naar record

Een nieuwe maand, een nieuw record. Aandelenbeurzen zijn ook in augustus verder gestegen, met recordstanden voor diverse beursindices in de wereld. Voor de Amsterdamse AEX-index geldt dat deze sinds de start van 2021 al met bijna 23 procent is gestegen.

Aandelenmarkten worden gesteund door sterke resultaten van bedrijven die cijfers presenteren over de eerste helft van 2021. Daarnaast blijven rentes zeer laag, zodat sparen en obligatiebeleggingen niet als serieus alternatief kunnen gelden voor beleggen in aandelen.

De risico's voor de komende maanden liggen vooral bij twee zaken: afzwakking van het economische groeiherstel, bijvoorbeeld door aanhoudende problemen met de Delta-variant van het coronavirus. Daarnaast is de vraag of de sterk gestegen inflatie in onder meer de Verenigde Staten gaat afzwakken.

Volgens centrale banken is de hogere inflatie een tijdelijk fenomeen. Als dat niet zo blijkt te zijn, kunnen centrale banken gedwongen worden om eerder dan verwacht het goedkoopgeldbeleid om te gooien. Als rentes stijgen en lenen duurder wordt, kan dat een risico vormen voor aandelenmarkten.

Lees ook: Deze grafieken laten zien hoe zwaar de beurs leunt op het goedkope geld van centrale banken – komende week wordt belangrijk

Benzine en diesel: stabiel op recordniveau

Prijzen van ruwe olie zijn in de eerste helft van dit jaar met bijna 50 procent gestegen, maar in juli en augustus is per saldo sprake van een terugval van zo'n 14 procent. Tankprijzen van motorbrandstoffen zoals benzine en diesel blijven vooralsnog rond de piekniveaus hangen die medio juli werden bereikt.

In de bovenstaande grafiek zijn gemiddelde dagprijzen te zien voor benzine en diesel die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bijhoudt op basis van data van tankpasuitgever Travelcard. Het gaat hier dus om daadwerkelijk getankte prijzen.

Te zien is dat de gemiddelde prijs voor een liter ongelode benzine per 9 augustus op 1,84 euro lag; een liter diesel kostte toen gemiddeld 1,46 euro.

Hoe de situatie op de energiemarkt zich verder ontwikkelt is momenteel vrij ongewis. Gelet op de recente daling van olieprijzen zou je verwachten dan ook benzineprijzen in ieder geval tijdelijk een stapje terugdoen.

Lees ook: Olieprijzen zijn gezakt naar het laagste niveau in 3 maanden – maar benzineprijzen dalen nog niet mee

Vaste stroomprijs: ruim 80% hoger in jaar tijd

Het verschil tussen variabele stroomprijzen, die elk halfjaar worden aangepast, en de tarieven die voor 1 jaar of 3 jaar vastliggen is in augustus nog een stuk groter geworden, blijkt uit data van online consumentenadviseur Pricewise.

In de grafiek hierboven is te zien dat het gemiddelde variabele tarief voor stroom op 7,6 cent per kWh ligt.

Het stroomtarief voor 1 jaar vast is in augustus ten opzichte van de voorgaande maand met ruim 7 procent gestegen tot 9,5 cent per kWh en ligt een kwart hoger dan de gemiddelde variabele tarieven.

Vergeleken met een jaar geleden staat het 1-jaarstarief maar liefst 82 procent hoger.

De bovenstaande grafiek toont overigens de gemiddelde prijzen per kilowattuur zonder de energiebelasting, de Opslag Duurzame Energie (ODE) en de btw. Deze belastingen zorgen voor extra kosten van ruim 16 cent per kilowattuur boven op de kale stroomprijs.

Vaste gasprijs: extreme stijging

Bij de gasprijzen is het beeld vergelijkbaar met dat van stroomprijzen, maar nog iets extremer.

Het variabele tarief ligt in augustus gemiddeld op afgerond 28 cent per kuub. Het gemiddelde 1-jarige tarief zit daar liefst 28 procent boven en bedraagt in augustus 37,7 cent per kuub.

Het 1-jaarstarief voor gas is in een jaar tijd ruimschoots verdubbeld!

Bij de bovengenoemde prijzen gaat het wederom om de tarieven zonder de energiebelasting, de Opslag Duurzame Energie (ODE) en de btw. Per saldo moet je boven op de kale gasprijs nog ruim 58 cent optellen aan energiebelasting, de ODE-heffing en btw om op de prijs per kuub inclusief alle belastingen te komen.

De reden dat de vaste prijzen voor zowel stroom als gas momenteel zo sterk stijgen, heeft diverse oorzaken. Op de gasmarkt spelen zaken rond tijdelijke onderbrekingen van het aanbod vanuit Noorwegen en Rusland, terwijl de vraag hoog blijft.

De stijging van gasprijzen heeft indirect ook gevolgen voor de stroomprijzen, aldus Pricewise. "Door de prijsstijging van gas neemt de vraag naar kolen toe voor de productie van elektriciteit. Hierdoor stijgt ook de prijs van kolen. Door een gebrek aan wind kan ook de duurzame opwek de prijs niet genoeg drukken, op bepaalde momenten van uitbundige zonnestralen na. Dit alles zie je terug in de tarieven die consumenten moeten betalen."

[activecampaign form=24]

Lees meer over geld en vermogen: